De Cleveland Cavaliers van sterspeler LeBron James en de Oklahoma City Thunder van concurrent Kevin Durant zijn hoogstwaarschijnlijk de twee ploegen die elkaar vanaf 2 juni in de NBA Finals treffen, die alweer voor de 67e keer gespeeld worden. Voorlopig lijkt Francisco Elson echter de enige Nederlandse NBA-kampioen te blijven. Hij won de titel in 2007 met de San Antonio Spurs. Maar Hank Beenders, de eerste Nederlander in de NBA, was er een halve eeuw eerder al heel dichtbij.
Drie punten verschil in de tweede finalewedstrijd, twee punten tijdens wedstrijd nummer drie en weer slechts een marge van drie schamele punten in de vierde wedstrijd. Kortom: de basketbal had in 1948 maar een paar keer wél door het netje hoeven te gaan of de in Haarlem geboren Henry Beenders (1916-2003) was de eerste Nederlandse NBA-kampioen geworden. Althans, als je de toenmalige Basketball Association of America (BAA), zoals de NBA dat zelf ook uitdrukkelijk doet, als de echte voorloper van de NBA beschouwt.
Acht jaar oud
Beenders’ Philadelphia Warriors verloren mede dankzij die drie nipte nederlagen uiteindelijk met 4-2 van de Baltimore Bullets. Ruim een jaar later, in de zomer van 1949, fuseerde de drie jaar oude BAA met de al wat oudere rivaal de National Basketball League. De nieuwe competitie kreeg de naam National Basketball League; de NBA.
In tegenstelling tot de Nederlanders die lang daarna de NBA binnenkwamen, waaronder Rik Smits (in 1988) en Francisco Elson (2003), vertrok Beenders niet naar Amerika om er te gaan basketballen. Hij was pas acht jaar oud toen zijn familie in 1924 vanuit Haarlem naar de Verenigde Staten emigreerde.
Topscorer
Tussen 1946 en 1949 speelde Beenders voor verschillende teams in de nieuwe Basketball Association of America. In zijn eerste seizoen, voor de Providence Steamrollers, behoorde hij met gemiddeld ruim twaalf punten per wedstrijd tot de topscorers van de competitie. Bij de Warriors uit Philadelphia speelde Beenders samen met de destijds bekende ‘Jumping’ Joe Fulks, een onverstaanbare boerenkinkel uit Kentucky die enorm goed kon schieten.
Met de Warriors bereikte Beenders in 1948 dus de NBA-finale maar de Baltimore Bullets bleken een maatje te groot. In de vijf wedstrijden waar hij aan meedeed, speelde Beenders nauwelijks een rol van betekenis. Hij scoorde in totaal slechts drie punten. Bij de Boston Celtics speelde hij vervolgens nog een jaar samen met Johnny Bach, de latere assistent-coach van de Chicago Bulls, die eveneens Nederlandse wortels bleek te hebben.
Terug naar Haarlem
Na zijn korte sportloopbaan stortte Beenders zich in zijn vrije tijd helemaal op zijn echte liefdes: vissen en jagen. Hij werkte daarnaast 35 jaar lang als vertegenwoordiger van een voedingsmiddelenfabrikant uit New York, waarvoor hij de hele wereld afreisde. In de jaren zeventig nam hij zijn stokoude moeder nog een keer mee naar Nederland, waar ze onder meer familie in Haarlem bezochten. Beenders overleed in 2003, nog voordat landgenoot Elson zich de eerste Nederlandse NBA-kampioen mocht noemen.
Lees hier een kort portret van Beenders. Zijn uitgebreide levensverhaal verschijnt in mijn boek.
Wil je op de hoogte blijven van nieuwe artikelen op mijn blog? Meld je dan aan!